019 Một thuyền câu

[bài 19] (Ngôn chí 18/21)

Thương Lang mấy khóm một thuyền câu,
Cảnh lạ đêm thanh hứng bởi đâu.
Nguyệt mọc đầu non kình dõi tiếng,
Khói tan mặt nước thận không lầu.
Giang sơn dạm được đồ hai bức,
Thế giới đông nên ngọc một bầu.
Ta ắt lòng bằng Văn Chính nữa,
Vui xưa chẳng quản đeo âu.

Chú thích

(19.1) Thương Lang 滄浪: Tên sông. Khuất Nguyên屈原 (343-? trước CN) trong bài Ngư phủ có câu Thương Lang chi thủy thanh hề, khả dĩ trạc ngã anh, Thương Lang chi thủy trọc hề, khả dĩ trạc ngã túc 滄浪之水清兮，可以濯我纓。滄浪之水濁兮，可以濯我足 (Nước sông Thương Lang trong hề, có thể giặt dải mũ của ta, Nước sông Thương Lang đục hề, có thể rửa chân ta).
(19.3) kình 鯨: Theo truyền thuyết, bồ lao 蒲牢 là tên một loài thú ở biển, rất sợ cá kình, khi bị cá kình đánh thì rống lên. Làm chày nện chuông hình cá kình để chuông kêu lớn.
(19.4) thận 蜃: Một tiếng gọi tóm cả các loài sò hến. Ánh sáng soi bể giọi lên trên không thành ra lâu đài tráng lệ, muôn hình ngàn trạng. Ngày xưa cho là vì con sò thần nó hóa ra và gọi là thận lâu hải thị 蜃樓海市 chợ biển lầu thận, chỉ cảnh tượng hư ảo.
(19.7) Văn Chính 文正: Tên thụy của Phạm Trọng Yêm 范仲淹 (989-1052); có câu: Tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu, hậu thiên hạ chi lạc nhi lạc 先天下之憂而憂，後天下之樂而樂 (Nhạc Dương Lâu kí 岳陽樓記) (Lo trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của thiên hạ).